MAASTRICHT. Het lijkt op een reusachtig rotsblok, het kunstwerk van architectenbureau Raaaf dat de komende maanden is ondergebracht in de Universiteitssingel 40. Maar het mooie is dat je er vrij op mag staan of tegenaan kan leunen. Wie wil, kan er zelfs wat stretchoefeningen doen. Eén ding is verboden: zitten. Niet voor niets heet de installatie End of Sitting. “Ik werd benaderd door Raaaf. Ze waren mijn naam tegengekomen in de wetenschappelijke literatuur”, vertelt de Maastrichtse bewegingswetenschapper Hans Savelberg.
Als er iemand promotor is van ‘staan’ dan is het Savelberg wel. In 2013 publiceerde hij een onderzoek in het vakblad Plos One over de verschillen tussen zitten en bewegen. Wat bleek? Slenteren en allerlei andere ‘laagintensieve’ bewegingen zijn beter voor de gezondheid dan elke dag een uurtje intensief sporten. Het risico op diabetes en hart- en vaatziekten vermindert met 25 procent. Stilzitten is het schadelijkst.
Een van de mensen van studio Raaaf (Rietveld Architecture Art Affordances), filosoof Erik Rietveld, sleepte een Vidi binnen van onderzoeksfinancier NWO. Hij vroeg zich af welke ‘handelingsmogelijkheden’ een omgeving biedt; hoe worden we uitgenodigd tot bepaald gedrag. Hij en zijn broer Ronald Rietveld werken op het snijvlak van architectuur, kunst en wetenschap. In De Groene Amsterdammer zegt Ronald Rietveld: “De ontwerpwereld is nog steeds bezig het ontwerp van de stoel voor de honderdduizendste keer aan te passen. Niemand vraagt zich af: is die fixatie op die stoel wel zinvol? (…) Wij starten ons denken vanuit beweging, dat maakt het verschil.”
In 2013 werd Raaaf tot ‘Nieuwe Radicaal’ en 'Architect van het Jaar' uitgeroepen.
Het blok dat in Maastricht staat is de ‘kleine’ variant, weet Savelberg. “De grotere is 11 bij 11 meter, echt gigantisch. Als je daar op gaat staan, voel je je een aap op de rots.”