Toen Mazur veertig jaar geleden voor het eerst begon met lesgeven, zag hij zichzelf als een goede docent. “De studenten waardeerden me en deden het goed op het tentamen.” Het bleek een illusie. Zodra hij op een andere manier vragen begon te stellen, werd duidelijk dat de studenten de stof niet echt hadden begrepen.
“Ik had nooit nagedacht over de manier waarop ik lesgaf. Ik gaf les zoals ik zelf les had gekregen: door college te geven. Maar op die manier was ik alleen informatie aan het overdragen, terwijl leren zoveel meer is dan dat. De informatie tot je nemen is één ding, het begrijpen is een ander. Dat moest de student nu alleen doen, tijdens zelfstudie thuis, terwijl dat juist het moeilijkste en belangrijkste onderdeel van studeren is.”
Mazur draaide het om. Zijn studenten krijgen vooraf een leesopdracht en zijn aantekeningen. Tijdens het college stelt hij ze vragen. “Ik hou een kleine poll; wat is het goede antwoord? Vervolgens laat ik studenten met verschillende antwoorden met elkaar in discussie gaan. Overtuig elkaar: waarom heb jij gelijk?” Zijn eigen variatie op het probleemgestuurd onderwijs. “Gaandeweg zie je het kwartje vallen. Weet aan het begin 50 procent het goede antwoord, aan het einde van het college is dat 80-90 procent. Studenten kunnen elkaar veel beter iets uitleggen dan ik dat kan doen. Zij hebben het zelf net geleerd, weten waar de moeilijkheden zitten. Ze zijn niet besmet met de curse of knowledge – de materie zo goed beheersen dat je stappen overslaat in de uitleg.”
Was hij op de oude voet verder gegaan, zegt Mazur, dan was hij in maart simpelweg zijn colleges gaan opnemen. “Dan had ik een model dat al niet zo goed werkte, nog slechter gemaakt. Terwijl deze manier van lesgeven zich goed laat vertalen naar online onderwijs. Door studenten in een Zoom-meeting in aparte ‘rooms’ (waarin je een-op-een-gesprekken kunt hebben apart van de grote groep, red.) te zetten, kan ik de ervaring in de collegezaal nabootsen. Je behoudt het gevoel van een community.”
Maar het kan nog beter. “Door online les te geven, heb ik me gerealiseerd hoe vaak we nog synchroon – dus met alle studenten tegelijk op dezelfde plaats – op het tempo van de docent instructies geven, puur en alleen omdat we in een collegezaal zitten en de omgeving daartoe uitnodigt. Ik wil mezelf, ook na corona, bij alles afvragen: kan dit ook in het tempo van de student? Kan dit ook op het moment dat het de student uitkomt?” Bijvoorbeeld: wanneer een student een onderdeel lastig vindt, kan hij of zij daar langer over doen en meer uitleg krijgen, terwijl de snelle student dat overslaat en meteen doorgaat.
Want, zegt Mazur, hoe meer je dat kunt doen, hoe meer je jezelf als docent vrij kunt maken voor het individueel begeleiden van studenten. “Zodat je ze kunt helpen op de punten waar het er echt toe doet. Voor het komende academisch jaar – Harvard heeft besloten alleen online onderwijs aan te bieden tot de zomer van 2021 – is dat mijn doel.”