Probeert men scholieren in Limburg te verleiden met gezonde lunches en beweegprogramma’s, in Belgisch Limburg doet men dat door de schoolpleinen te vergroenen. “Ze halen alle tegels uit de pleinen, zaaien gras en allerlei planten, storten zand, zodat kinderen kunnen ravotten, in bomen klimmen en hutten maken”, zegt prof. Onno van Schayck, projectleider van de gezonde basisschool van de toekomst.
Ook komt het groene schoolplein terug in het onderwijs. “In de biologieles lopen de kinderen naar buiten om iets te leren over biodiversiteit, klimaatverandering, om te zoeken naar kevers, zoals Jan Wolkers vroeger in zijn eigen tuin deed. Ook kun je er vogeltellingen houden. De effecten voor de gezondheid en de leerprestaties zijn nog niet in kaart gebracht, maar de scholieren blijken wel beter in hun vel te zitten en zijn enthousiast.”
Vanaf komende zomer gaan zes basisscholen in Belgisch en Nederlands Limburg deze groene schoolpleinen combineren met de gezonde lunches van de gezonde basisschool. De universiteiten van Maastricht en Hasselt zullen ruim een jaar lang metingen doen.
De Belgische onderzoekers hebben veel expertise op het vlak van neurocognitie en milieu-economie, zegt Van Schayck. “Aan de hand van testen meten ze wat de vergroening betekent voor de concentratie en de aandacht van de leerlingen, en wat die kost en opbrengt.”
Het zou op een besparing kunnen uitdraaien voor de gezonde basisschool, die immers niet echt goedkoop is, zegt Van Schayck. “Voor het beweegprogramma op het schoolplein heb je altijd pedagogische medewerkers nodig die de kinderen in de gaten houden en stimuleren. Anders staan ze vooral te kletsen of elkaar soms te pesten. Op een groen plein heb je die medewerkers misschien niet meer nodig, komen kinderen als vanzelf in beweging.”
De kosten van de gezonde basisschool zijn relevanter dan ooit, omdat de Tweede Kamer in december een motie heeft aangenomen om de gezonde basisschool landelijk in te voeren. “Als je dat alleen op scholen in kansarme wijken doet, kost het 40 miljoen euro. Wil je het op alle scholen invoeren, dan zit je op een miljard.”