Het was de oud-gouverneur van Limburg Léon Frissen, voorzitter van de Raad van Toezicht van de MSM, die vorig jaar april nog aan Observant vertelde dat de universiteit het bewuste hotel (Aparthotel Randwyck) zou overnemen. De accommodatie was immers eigendom van de MSM en de universiteit zou er een andere bestemming aan kunnen geven, suggereerde Frissen destijds. Inmiddels is duidelijk dat de UM daar geen interesse in heeft. Stichting FISH, exploitant van het hotel, handelt de verkoop verder af. De opbrengst gaat naar de UM. Het zou de laatste horde moeten zijn voordat er handtekeningen worden gezet onder de fusie tussen de MSM en de School of Business and Economics.
Scepter zwaaien
Waar kwam de NRC mee naar buiten op vrijdag 14 januari? In elk geval dat de MSM flinke bedragen pompte in het onderhoud en de exploitatie van hun hotel: “Jaarverslagen en notulen tonen dat de stichting FISH op de been werd gehouden met (renteloze) leningen en voorschotten van de MSM, waarvan een deel nooit is terugbetaald.” Daarnaast komt er geen fraai beeld naar voren uit het reilen en zeilen aan de business-school. Het is er een van conflicten en het gunnen van opdrachten en baantjes aan familie, vrienden en partijgenoten. Bestuurders zouden er bovendien langer de scepter zwaaien dan volgens de statuten is toegestaan.
Een verrijking
De UM neemt uitdrukkelijk afstand van dat alles en wijst in een reactie op “de governance bij de MSM in het verleden. Die structuur gaan we niet overnemen.” Daarentegen onderstreept men dat “de voorziene integratie van de MSM in de UM-organisatie” wordt gezien als “een verrijking van haar eigen onderwijsaanbod en projectenportfolio”. De universiteit kan profiteren van het grote internationale netwerk van de MSM. Ze draaien onderwijsprogramma’s, projecten en trainingen in ontwikkelingsgebieden en opkomende economieën in Afrika, Azië, het Midden-Oosten en Latijns-Amerika. Het zijn gebieden waar de School of Business and Economics stappen wil zetten.
Status van diploma’s
Hoe dan ook, de integratie van de MSM in de universiteit bleek en blijkt veel hoofdbrekens te kosten. Sinds oktober 2018 is er gewerkt aan een overname: poging nummer zeven. Maar met wat voor club ga je in zee? Zijn er juridische of financiële problemen te verwachten?
Uit een zogeheten due diligence-rapport, opgesteld door KPMG en Boels Zanders met daarin de sterke en zwakke kanten van de MSM, blijkt dat de status van diploma’s van outreach-programma’s het grootste risico vormde. Dat gaf decaan Peter Møllgaard vorig voorjaar al te kennen in een presentatie aan zijn faculteitsraadsleden. Met andere woorden: hebben studenten die buiten Nederland een bedrijfskundige- of managementopleiding hebben afgerond, hun mastergraad terecht gekregen? De UM wilde daar helderheid over hebben van het ministerie van Onderwijs. Daarop startte de Inspectie in 2019 een onderzoek, overigens niet alleen naar de outreach-programma’s in het buitenland, maar ook naar de opleidingen die in Nederland werden gegeven door de MSM.
Boete van 15 duizend euro
De Inspectie constateerde dat regels overtreden waren, de MSM kreeg een boete van 15 duizend euro. Tot november 2019 verzorgde de MSM een master of Arts in Management in Nederland zónder NVAO-accreditatie. Ruim twee jaar lang werden de graden onterecht verleend, schrijft de Inspectie in haar rapport. De MSM was in overtreding “omdat hierdoor nog steeds misleiding van (aspirant) studenten en/of werkgevers kan plaatsvinden.”
Het andere punt waarover de UM in het duister tastte – de geldigheid van diploma’s van outreach-programma’s – leidde níet tot een oordeel van de Inspectie. Wet- en regelgeving is daarvoor onvoldoende duidelijk, luidt de verklaring. Wel zorgt de MSM er voortaan voor dat hun studenten minstens een kwart van de outreach-programma’s in Nederland volgen. De inspectie zal dan ook op dit thema “de vinger aan de pols houden”.
Penvoerder
Of de onthullingen in NRC – is er overheidsgeld in het hotel gestopt? – van invloed zijn op de overname, is niet duidelijk. De jaarlijkse subsidie van het ministerie van Onderwijs aan de MSM loopt in elk geval via de UM. Betekent dit dat de universiteit slechts fungeert als ‘doorgeefluik’ van dat geld? Of moet de MSM zijn uitgaven verantwoorden aan de UM? Was de universiteit in dat geval op de hoogte van de hotelconstructie? Deze en soortgelijke vragen worden niet beantwoord door het college van bestuur. De woordvoerder zegt dat men niet wil “vooruitlopen” op de zaken, de universiteit is “penvoerder in dit dossier en wacht het gesprek met het ministerie af”.