“Dat zegt wel iets over het incasseringsvermogen van onze medewerkers”, zegt Pauline Arends, hoofd Arbo, “maar we maken ons wel degelijk zorgen over hun welzijn. Je wilt voorkomen dat mensen erger in de put raken.” De meeste faculteitsdirecteuren bij wie Observant peilde, merken dat het personeel uitziet naar ‘de normale situatie’. Iedereen is het Zoomen en thuiswerken “helemaal zat”, schrijft Pascal Stevens van de faculteit psychologie en neurowetenschappen. “Spuugzat zelfs, de crisis duurt al zo lang”, hoort ook Katinka Bastin, hoofd van het Staff Career Centre.
Individueel
Toch vertalen de soms alarmerende signalen onder de medewerkers zich niet in hogere uitvalcijfers. “Dat beschouwen we voorzichtig als een verdienste van al die inspanningen van al die collega’s”, zegt woordvoerder Koen Augustijn namens het college van bestuur, verwijzend naar allerlei initiatieven van vakgroepen, faculteiten, het Staff Career Centre en de Arbodienst. Belangrijk uitgangspunt, voegt hij toe, is de aandacht voor het individu. Hem of haar “de ruimte te geven waar mogelijk. Dus om in overleg naar de universiteit te komen voor wie echt niet thuis kan werken” tot thuisblijven voor wie niet durft of mantelzorger is.
De rol van leidinggevenden is cruciaal in deze situatie, meent Katinka Bastin. Op de site van de UM onderstreept het college van bestuur dan ook dat ‘de baas’ de aangewezen persoon is bij problemen of als de werkdruk te hoog wordt: “Overleg samen over een werkritme dat gezond is en passend bij jouw persoonlijke situatie.” Pauline Arends benadrukt dat het college van bestuur vanaf het begin van de crisis heeft gezegd dat “niet van iedereen dezelfde output kan worden verwacht als voorheen. Er is alle begrip als het niet lukt.”
Sociale cohesie
Leidinggevenden zijn niet alleen luisterend oor, of eerste hulp als een medewerker in de knel zit, maar zij zorgen ook voor “sociale cohesie”, legt Bastin uit. “Grote vraag is natuurlijk hoe je verbinding houdt in deze digitale tijd. Hoe zorg je voor je mensen via Zoom of Teams?” Sinds november organiseert het Staff Career Centre samen met HumanCapitalCare (adviesbedrijf in arbeid en gezondheid) speciaal voor leidinggevenden een Roadshow, een digitale workshop van een uurtje met tips en adviezen (sinds kort is er ook een variant voor medewerkers). “Niet elk team is even groot, niet alle mensen zitten in dezelfde situatie”, zegt Bastin. “De een heeft kinderen, de ander is alleen. Neem de buitenlandse onderzoekers: die zijn naar Maastricht gekomen en kennen waarschijnlijk niemand. En weet ook dat er een groep is die juist geniet van het thuiswerken.” Zoveel mensen, zoveel wensen, wil ze maar zeggen, en dat vraagt creativiteit van een leidinggevende.
Verder zijn er vanuit Arbo en het Staff Career Centre tal van andere initiatieven, zoals een gesprek met een UM-coach voor wie stress of psychische problemen heeft, een digitale gezondheidscheck en, sinds afgelopen vrijdag, een wekelijks digitaal café voor medewerkers (zie kader). Op de plank ligt nog een lunchwandeling; per groepjes van vier wandelen door de stad inclusief gratis lunch die af te halen is bij de cateraar van de UM.
Werk en privé
Ook faculteiten doen een duit in het zakje: van een digitale quiz tot facultaire Zoombijeenkomsten. Dat laatste gebeurt bijvoorbeeld tweewekelijks bij de juridische faculteit. Onlangs peilde het faculteitsbestuur de meningen onder ongeveer honderd aanwezigen om een “iets meer dan enkel anekdotisch beeld te krijgen ten aanzien van een aantal thema’s”, aldus decaan Jan Smits. De balans tussen werk en privéleven bleek – niet onverwacht – “een zorg voor veel collega’s. We hebben daar overigens al veel aandacht voor, onder andere door te benadrukken dat mailen in de avond en weekenden niet de bedoeling is.” Het bestuur overweegt een externe coach in de arm te nemen voor een workshop over het onderwerp.
Uit de peiling onder de juristen blijkt verder dat de inrichting van het thuiskantoor (bureau, stoel en computer) niet altijd naar wens is; er wordt door de helft geklaagd over lichamelijk ongemak. Ruim tweederde vindt dat de UM dan ook meer zou moeten doen aan het “faciliteren van thuiswerken”. Er zijn wel complimenten voor de leidinggevenden; de meeste medewerkers vinden dat er voldoende aandacht is voor hun welbevinden.