“Ben jij voorstander van kernenergie?” vraagt Lotte de Lint aan de verslaggever. “De meeste Nederlanders zijn dat niet. En daar moet verandering in komen, want volgens wetenschappers is kernenergie een veilige en schone energiebron.” Nee, De Lint is geen lobbyist; ze is onderzoeker, momenteel bezig met haar promotieonderzoek in Wageningen. En net als haar huidige onderzoek ging ook haar recent afgeronde master in Human Decision Science aan de School of Business and Economics (SBE) over verandering. “Ik richt me nu op gedragsverandering op het gebied van voeding, maar voor mijn masterscriptie wilde ik onderzoeken hoe je mensen van mening kunt laten veranderen over kernenergie”, zegt De Lint. In beide gevallen spelen ‘narratieven’, verhalen, een belangrijke rol. “Mensen hebben vaak irrationele overtuigingen. Ik was benieuwd of ik mensen door middel van een narratief van mening kon laten veranderen. Daarom heb ik mijn scriptie daarover geschreven.”
Wacht even. Wat is een narratief precies? “Dat is een fictief verhaal dat ons kan helpen om een complexe kwestie te begrijpen”, legt De Lint uit. Hoewel narratieven regelmatig worden gebruikt in bijvoorbeeld de politiek worden ze zelden ingezet door economen, terwijl die, zegt ze, vaak een belangrijke bijdrage kunnen leveren aan het publieke debat maar weinig aandacht krijgen – zoals in het geval van kernenergie.
Altijd al een nerd
Kan een positief verhaal over kernenergie iemand echt van gedachten doen veranderen? “Om daarachter te komen heb ik een experiment opgezet”, zegt De Lint. Haar idee: onderzoeken of deelnemers niet alleen positiever over kernenergie zouden gaan denken, maar ook bereid zouden zijn om echt geld in de technologie te investeren. “Dat ging verrassend goed. Omdat het hele experiment online plaatsvond, waren deelnemers vrij snel gevonden. Ook het narratief bleek onverwacht goed te werken: de deelnemers die het te lezen kregen, investeerden veel meer geld in een technologie waar ze in eerste instantie soms kritisch over waren.” Waren de deelnemers hier ook verbaasd over? “Dat weet ik niet. Daar heb ik niet naar gekeken.”
Zelf kwam De Lint gaande de rit zeker voor meerdere verrassingen te staan, zowel positieve als negatieve. “Ik kwam erachter dat ik het echt leuk vind om maandenlang met één project bezig te zijn. Nu ben ik altijd al een nerd geweest die graag wetenschappelijk onderzoek deed, maar dat was wel een openbaring voor me”, lacht ze. Toch heeft de jonge onderzoeker het ook lastig gehad. “Ik had twee begeleiders uit compleet verschillende vakgebieden. Dat was handig, omdat ze het onderwerp vanuit verschillende invalshoeken konden benaderen. Maar soms konden we het gewoon niet eens worden. We hadden alle drie een sterke mening. Ondanks dat is het gelukt om mijn scriptie op tijd af te ronden.”
Meer dan een voldoende
En niet alleen dat. Tijdens de Dies Natalis in januari ontving De Lint een van de prijzen die worden toegekend aan de beste scripties van het jaar. “Dat was pas echt onverwacht, ik wist niet eens dat die prijs bestond. Ik weet nog dat ik mijn begeleiders vroeg wat ik kon verwachten na het inleveren van mijn scriptie. Het was in ieder geval een voldoende, zeiden ze. Nou, wat later kreeg ik zelfs de vraag of ik de scriptie wilde publiceren.”