Personen- en familierecht is populair bij studenten, zegt blokcoördinator Solange Daenen. “Wat niet zo vreemd is, omdat daarin alle belangrijke life events voorbijkomen, waaronder geboorte, huwelijk, echtscheiding, dood, erfenissen. Toch hebben we het roer omgegooid. Van onder meer advocaten en notarissen vernamen we dat studenten weliswaar de theorie beheersen maar weinig voeling hebben met de praktijk. Ze weten wat alimentatie is, maar hebben geen idee hoe dat in de praktijk wordt geregeld, hoe die wetsteksten worden toegepast. Daar horen ook vaardigheden bij. Als je een vechtscheiding wil voorkomen, moet je als jurist leren onderhandelen met de tegenpartij."
Om de praktijk tot leven te wekken, hebben Daenen en Gwen Noteborn, universitair docent en onderwijsdeskundige, twee acteurs in de arm genomen die Maurits en Sabine vertolken, een fictief stel dat in scheiding ligt.
Omgangsregeling
Het leven van Maurits (55) en Sabine (47), die twee jonge kinderen hebben, loopt op rolletjes, totdat Maurits vreemdgaat, met een man, Alex. Beiden willen samen verder en Maurits vraagt een echtscheiding aan. Dan hoort hij dat Alex, kort voordat ze elkaar hebben leren kennen, een draagmoeder in de arm heeft genomen die geïnsemineerd is met zijn zaadcellen en inmiddels zwanger. Kan Maurits straks ook het vaderschap aanvragen, juridisch ouder worden? Zie hier een van de vragen die studenten krijgen voorgeschoteld.
Sabine leert ondertussen Rob kennen, filiaalmanager van de Lidl in Stein. Voor haar ex-man heeft ze een onaangename verrassing in petto: van een van de twee kinderen is hij niet de vader. Iets wat daarna ook blijkt na DNA-onderzoek. Meteen stopt Maurits met de alimentatie, maar wil wel een omgangsregeling. Kan dat?
Nadat Sabine en Maurits de scheiding hebben aangevraagd, is er nog van alles aan het licht gekomen. Zo blijkt Sabine tijdens het huwelijk een bankstel te hebben gekocht van achtduizend euro, dat nog niet is afbetaald. Maurits vond het altijd al lelijk en wil er niets aan bijdragen. Kan de meubelzaak Maurits aanspreken op de schuld?
25 professionals
Aan de hand van filmpjes laten de acteurs zien wat het concreet betekent om te scheiden. Wat een verzoekschrift inhoudt, inclusief een ouderschapsplan, waarin onder meer de afspraken over de zorg voor minderjarige kinderen aan bod komen. In groepjes voorzien de studenten ofwel Maurits of Sabine van juridisch advies en hulp.
Voor deze make over van het blok hebben de Maastrichtse docenten 60 duizend euro aan subsidie gekregen van SURF, de gezamenlijke ICT-organisatie van universiteiten en hogescholen.
Over de nieuwe opzet hebben de docenten overlegd met 25 professionals uit het veld: een groep advocaten, notarissen, een rechter, een bijzonder curator, en een lid van de Raad van de Kinderbescherming. Wat zouden zij hebben gedaan als Maurits of Sabine bij hen hadden aangeklopt? Hoe pakken zij dergelijke problemen aan?
De studenten zijn enthousiast, zegt Gwen Noteborn. "Ze nemen alles heel serieus, en doen zelfs meer moeite dan noodzakelijk is. Anders dan voorgaande jaren is hun betrokkenheid groter en de onderlinge discussie interessanter. Ik sta ervan te kijken."
Afgelopen dinsdag was de finale zitting in de feestzaal van het Oud Gouvernement waarbij studenten in toga de zaak van Maurits dan wel Sabine voor de rechters bepleitten.